در صورتی که حیوان خانگی شما بیمار باشد، ممکن است دامپزشک داروهایی برای آن تجویز کند. حتی ممکن است بدون داشتن بیماری نیز لازم باشد مکمل و داروهای تقویتی به آنها بدهید. تمام صاحبان حیوانات خانگی با چالش های دادن دارو به حیوان خود آشنا هستند و می دانند این موضوع گاهی می تواند به معضل بزرگی تبدیل شود. بسته به نوع حیوان، سن آن، نوع دارو و دوز آن، روش ها و راهکارهایی برای تسهیل این کار و انجام هرچه بهتر آن وجود دارد که قصد داریم در این نوشتار به برخی از آنها بپردازیم.
پیش از هرچیز، به دستورالعمل های دامپزشک از جمله دوز مصرف، تعداد دفعات مصرف روزانه، طول مدت ادامۀ درمان و شرایط نگهداری دارو دقت کرده و در صورت لزوم آنها را یادداشت نمایید.
از آنجا که دارو و دارودهی اغلب پدیدۀ ناخوشایندی است، لازم است تقریبا تمام حیوانات هنگام دارودهی گرفته شده و در وضعیت مقیدسازی خاصی قرار داده شوند. با توجه به نوع و گونه و شرایط بدنی مختلف، این روش برای هر حیوان متفاوت است.
روش مستقیم
- در صورت امکان دو نفر حضور داشته باشند.
- داروی موردنظر را به هر صورتی که دامپزشک تجویز نموده آماده کرده و در دسترس قرار دهید.
- دقت کنید نور محیط متعادل بوده و عنصر استرس آوری مانند وجود یک فرد ناشناس یا حیوان ناآشنای دیگر، صدای بلند، و… در اطراف نباشد.
نوروکالم محلول خوراکی صد در صد گیاهی آرامبخش و ضد استرس می باشد. این محصول قابل استفاده در انواع حیوانات خانگی و پرندگان زینتی بوده و حاوی عصاره های استاندارد شده گیاهانی نظیر سنبل الطیب و بادرنجبویه می باشد. خواص آرامبخشی، ضد استرس و ضد درد این گیاهان از دیرباز شناخته شده است. نوروکالم می تواند در مواقع مواجه حیوان با انواع استرس ها از قبیل استرس های محیطی، مکانیکی و… موثر باشد. نوروکالم به حفظ آرامش حیوان خانگی شما در موقعیت های مختلف، از جمله هنگام دادن دارو کمک می کند.
- برای گرفتن حیوان ممکن است به دستکش مخصوص و یا حوله احتیاج داشته باشید که باید از پیش آماده کنید.
- هنگام بیرون آوردن حیوان از قفس و یا محفظۀ نگهداری آن، به آرامی با او صحبت کرده و سعی کنید به آن آرامش دهید.
- برای گرفتن و مقیدسازی حیوان، حتما پیش از اینکه خودتان این کار را انجام دهید، از دامپزشک بخواهید چگونگی آن را به شما آموزش داده و یا در صورت امکان، روش صحیح آن را مقابل شما به صورت عملی انجام دهد. هنگام مقیدسازی، حیوان دچار اضطراب می شود و این بسیار اهمیت دارد که این کار به شیوۀ درست و بدون آسیب رسیدن به حیوان انجام شود که روش آن برای هر حیوان متفاوت است. به خصوص درمورد پرندگان زینتی، در صورتی مقیدسازی به روش صحیح انجام نشود و یا هنگام در دست گرفتن پرنده فشار زیادی به آن وارد گردد، ممکن است دستگاه تنفسی آسیب دیده و پرنده دچار خفگی و حتی مرگ شود.
- به صورت مداوم سطح استرس و تنفس حیوان را چک کنید. در صورتی که حیوان دچار وحشت زدگی، نفس نفس زدن و یا هر علامت غیرطبیعی دیگری شده، آن را رها کنید و اجازه دهید کمی آرام شود. در صورتی که خود شما در طی این فرآیند آرام و حمایتگر باشید، کمتر احتمال دارد حیوان نیز دچار آشفتگی و وحشت شود.
- ممکن است برای گرفتن حیوان به یک حوله احتیاج داشته باشید؛ به این صورت که بدن آن در حوله قرار گرفته و تنها سر حیوان از آن بیرون باشد.
- در صورتی که دارو به صورت مایع است، قطره چکان یا سرنگ (بدون سوزن) را در گوشۀ دهان حیوان قرار داده و محتویات آن را به سمت جهت مخالف خالی کنید. نباید دارو در جهت مستقیم وارد حلق حیوان شود، چرا که ممکن است باعث خفگی یا تهوع گردد. دقت کنید که سر قطره چکان یا سرنگ یا بیش از حد وارد دهان نکنید که باعث مختل شدن قدرت بلع و تنفس حیوان شود. همچنین هنگام تخلیۀ محتویات آن، به آرامی عمل کنید تا دارو وارد ریۀ حیوان نشود. دقت کنید که حیوان دارو را قورت دهد و در هربار بیشتر از توانایی قورت دادنش به آن دارو ندهید.
- پس از اینکه حیوان دارو را خورد، آن را رها کنید و کمی با او صحبت کنید. می توانید به او یک خوراکی تشویقی نیز بدهید.
- پس از اتمام کار، اجزاء سرنگ یا قطره چکان را از یکدیگر جدا کرده و با آب ولرم بشویید و خشک کنید.
روش های غیرمستقیم
با ترکیب دارو با یک غذا یا خوراکی موردعلاقه، می توان حیوانات را نیز مانند کودکان فریب داد. این کار از طرفی اینکه قصد دارید به آنها دارو بدهید را از ذهنشان بیرون کرده و از طرف دیگر طعم ناخوشایند دارو را تا حدی پنهان می کند.
دقت کنید که پیش از انجام این کار، از دامپزشک سوال کرده و اطمینان حاصل کنید که ترکیب کردن دارو با خوراکی، اثربخشی آن را مختل نمی کند.
پس از اینکه مطمئن شدید، مقدار تجویز شده از دارو را با سرنگ آماده کرده و آن را با غذا ترکیب نمایید. درمورد گربه ها و سگ ها، ترکیب دارو با غذاهای خیس کنسروشده معمولا اثربخش است. در رابطه با پرندگان زینتی نیز می توان دارو را با آب آشامیدنی، پوره، میوه و … ترکیب کرد.
بهتر است دارو را با بخش کمی از خوراکی (و نه کل آن) ترکیب کنید تا مطمئن شوید حیوان تمام دوز مدنظر از دارو را می خورد.
درمورد داروهای جامد مانند قرص و کپسول، معمولا قرار دادن آنها در یک خوراکی موردعلاقه مانند یک تکۀ کوچک نان، پنیر، گوشت، میوه، ماست، و غیره راهکار موثری است که بدون اینکه حیوان متوجه شود، خوراکی را خورده و قرص را نیز قورت دهد.