ایدز گربه ها یا بیماری نقص ایمنی گربه سانان (FIV) چیست؟
ویروس نقص ایمنی گربه (FIV) یا ویروس ایدز گربه ها یکی از شایع ترین بیماری های عفونی گربه ها در سراسر جهان است. اگر گربه ی شما تنهاست، در محل زندگی آن گربه ی دیگری وجود ندارد و البته با گربه های دیگر هم در ارتباط نیست و سابقه ی نزاع هم نداشته به احتمال کمتری به این بیماری مبتلا میشود.
ویروس نقص ایمنی گربه به سیستم ایمنی حمله می کند و با کاهش ایمنی گربه را نسبت به ابتلا به سایر بیماری ها حساس میکند. اگرچه هیچ درمانی برای ویروس نقص ایمنی وجود ندارد، مطالعات اخیر نشان میدهد که گربه‌های مبتلا به ویروس نقص ایمنی معمولاً طول عمر متوسطی دارند و تا زمانی که به ویروس لوسمی گربه‌سان آلوده نشوند، زنده می مانند.
چرا مقابله با ویروس ایدز گربه ها دشوار است؟
ویروس نقص ایمنی گربه (FIV) یا ویروس ایدز گربه ها از انواع لنتی ویروس هاست و تونایی گریز از سیستم ایمنی را دارد. بنابر این به سختی به داروها پاسخ میدهد.
راه های انتقال ویروس نقص ایمنی گربه (FIV) یا ویروس ایدز گربه ها
راه اصلی انتقال ویروس نقص ایمنی گربه گاز گرفته شدن توسط گربه آلوده است. احتمالاً نقش تماس های غیرمستقیم و غیر تهاجمی، مانند کاسه های آب مشترک، بسیار اندک است. در نتیجه، خطر بسیار کمتری گربه‌هایی که در خانه نگه داری میشوند و راهی به بیرون ندارند یا نزاع نمیکنند را تهدید میکند. در موارد نادر، ممکن است گربه مادر آلوده، عفونت را به بچه گربه های خود از طریق جفت و شیر منتقل کند. اگر مادر در دوران بارداری خود به ویروس نقص ایمنی گربه آلوده شود، خطر انتقال به بچه گربه ها افزایش می یابد.
از آنجایی که ویروس ایدز گربه ها از طریق گاز گرفته شدن منتقل میشود، گربه‌های نر عقیم‌نشده با دسترسی به فضای باز و بیرون از خانه، بیشترین خطر ابتلا به عفونت را دارند.
علائم بالینی ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
سه مرحله عفونت با ویروس نقص ایمنی گربه یا FIV وجود دارد:
- فاز حاد
- فاز بدون علامت (یا نهفته)
- فاز پیشرونده
- مرحله حاد عفونت معمولاً ۱ الی ۳ ماه پس از عفونت رخ می دهد. در این مرحله، ویروس به غدد لنفاوی و در سراسر بدن گسترش می یابد و در نتیجه غدد لنفاوی به صورت موقتی بزرگ می شود که اغلب با تب، افسردگی و بی اشتهایی همراه است. این مرحله از عفونت ممکن است بسیار خفیف باشد و اغلب توسط صاحب حیوان نادیده گرفته می شود یا به دلایل دیگر نسبت داده می شود.
- پس از مرحله حاد، گربه ها وارد فاز بدون علامت می شوند که ممکن است از چند ماه تا چندین سال ادامه یابد. در طی این مدت، ویروس بسیار آهسته در سلول های سیستم ایمنی تکثیر می شود و گربه ها هیچ کدام از علامت های ظاهری بیماری را نشان نمی دهند. گربه‌های آلوده ممکن است ناهنجاری‌های خونی مانند سطح پایین گلبول‌های سفید یا افزایش پروتئین خون را نشان دهند. برخی از گربه ها در این مرحله باقی می مانند و بیماری هرگز به مراحل بعد پیشرفت نمیکند.
- با ادامه دار شدن روند پیشرفت بیماری، گربه وارد یک حالت تضعیف ایمنی پیشرونده می شوند که در طی آن عفونت های ثانویه رخ میدهند. بیشتر عوارض مربوط به FIV از خود ویروس نیست، بلکه از این عفونت های ثانویه یا مشکلات سیستم ایمنی است. گربه ها ممکن است به عفونت های مزمن یا عود کننده پوست، چشم، دستگاه ادراری یا دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا شوند. التهاب لثه و بیماری شدید دندانی، معروف به gingivostomatitis، در گربه‌های آلوده به FIV شایع است و احتمال ابتلای آنها به سرطان و اختلالات خونی ناشی از سیستم ایمنی بسیار بیشتر از گربه‌های سالم است. کاهش وزن، تشنج، تغییرات رفتاری و اختلالات عصبی همگی محتمل اند. شدت این بیماری‌ها می‌تواند بسیار متفاوت باشد، اما زمانی که گربه‌ها با چندین عفونت یا سرطان‌های حیاتی بیمار شوند، زمان بقای آن معمولاً بیش از چند ماه نیست.
بیشتر عوارض ایدز گربه یا FIV از خود ویروس نیست، بلکه از عفونت های ثانویه یا مشکلات سیستم ایمنی ناشی از آن است
تشخیص ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
بهتر است زمانی که گربه را به سرپرستی میگیرید وضعیت FIV را به کمک دامپزشک و با کیت های تجاری بررسی کنید.
هنگامی که گربه برای اولین بار به FIV آلوده می شود، سیستم ایمنی بدنش آنتی بادی هایی علیه ویروس تولید می کند که تا پایان عمر در خون باقی می مانند. برای تشخیص FIV نیز، نمونه خون از نظر وجود همین آنتی بادی ها بررسی می شود.
باید در نظر داشت که بین ۲ تا ۶ ماه طول می کشد تا بدن به اندازه کافی آنتی بادی علیه FIV تولید کند تا بتوان آن را شناسایی کرد، بنابراین اگر گربه ای جدیداً آلوده شده باشد، ممکن است آزمایش FIV آن منفی باشد در حالی که واقعاً آلوده است. بنابراین توصیه می شود که گربه ها پس از حداقل ۶۰ روز دوباره آزمایش شوند تا نتیجه دقیق تری به دست آید.
گربه های مادر آلوده آنتی بادی های FIV را به بچه گربه های شیرخوار منتقل می کنند، بنابراین بچه گربه هایی که از مادران آلوده متولد می شوند ممکن است چندین ماه پس از تولد نتایج مثبت کاذب نشان دهند. برای روشن شدن وضعیت عفونت این بچه گربه ها، اگر سنشان کمتر از شش ماه بود و تست FIV مثبت شد باید گربه در فواصل ۶۰ روزه و حداقل تا شش ماهگی مورد آزمایش مجدد قرار گیرند. اگر تست آنتی بادی آنها بعد از شش ماهگی مثبت بماند، میتوان گفت که این مطمئناً یک عفونت واقعی است.
گربه هایی که واکسینه شده اند از نظر آنتی بادی های FIV مثبت هستند، بنابراین دانستن تاریخچه واکسیناسیون ضروری است.
میتوان از PCR برای شناسایی بخش های کوتاهی از ماده ژنتیکی ویروس استفاده کرد. در این روش به جای تشخیص آنتی بادی تولید شده علیه ویروس، وجود خود DNA ویروسی را بررسی می کنند.
مدیریت و درمان ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
متاسفانه، در حال حاضر درمان قطعی برای FIV وجود ندارد. با این حال، اگر گربه های مبتلا به ویروس نقص ایمنی گربه به دستی تیمار و مدیریت شوند، میتوانند سال‌ها زندگی طبیعی و سالمی داشته باشند. با این حال، هنگامی که گربه ی مبتلا به FIV یک یا چند بیماری شدید عفونی یا تب و کاهش وزن مداوم داشت پیش آگهی عموماً ضعیف تر است.
برای یک گربه سالمی که FIV مثبت شده است، مهمترین اهداف مدیریتی؛ شامل موارد زیر است:
- کاهش خطر ابتلا به عفونت های ثانویه و جلوگیری از گسترش FIV به سایر گربه ها. این کار با نگهداری گربه ها در داخل خانه و جدا کردن آن ها از سایر گربه ها به بهترین وجه ممکن محقق می شود.
- عقیم‌سازی خطر سرایت FIV به بچه گربه‌ها یا انتقال از طریق جفت‌گیری را از بین می‌برد. همچنین تمایل گربه‌ها به بیرون آمدن از خانه و نزاع را کاهش میدهد.
- در این گربه ها باید از رژیم های غذایی کامل و متعادل استفاده شود. از دادن غذاهای نپخته مانند گوشت خام و تخم مرغ و لبنیات غیر پاستوریزه اجتناب کنید تا خطر عفونت های باکتریایی و انگلی ناشی از غذا به حداقل برسد.
- هر ۶ ماه یکبار وضعیت این گربه ها باید توسط دامپزشک ماهر و با تجربه چک بشود. دامپزشک با توجه ویژه به سلامت لثه، چشم ها، پوست و غدد لنفاوی معاینه فیزیکی دقیق تمام سیستم های بدن را انجام می دهد. وزن به طور دقیق اندازه گیری و ثبت می شود، زیرا کاهش وزن اغلب اولین علامت بدتر شدن وضعیت گربه است.
- شمارش کامل خون، آنالیز بیوشیمیایی سرم و آزمایش ادرار باید سالیانه انجام شود.
- هشیاری و نظارت دقیق بر سلامت و رفتار گربه های آلوده به FIV از گربه های غیر آلوده مهم تر است.
درمان خود ویروس محدود و بیشتر مبتنی بر استفاده از داروهای درمان ویروس نقص ایمنی انسانی است. درمان با Zidovudine می تواند به گربه هایی که التهاب شدید دندانی (stomatitis) یا بیماری عصبی دارند کمک کند، اما تاثیر این دارو بر بقای گربه های آلوده به FIV نشان داده نشده است. به علاوه می تواند عوارض جانبی جدی هم داشته باشد.
در حال حاضر هیچ شواهدی مبنی بر اینکه FIV یا ایدز گربه می تواند باعث عفونت یا ایجاد بیماری در انسان شود وجود ندارد.
پیشگیری از ویروس نقص ایمنی گربه
- تنها راه مطمئن برای محافظت از گربه ها جلوگیری از قرار گرفتن آنها در معرض ویروس و افزایش ایمنی است.
- گاز گرفته شدن گربه راه اصلی انتقال عفونت است، بنابراین نگه داشتن گربه ها در داخل خانه، دور از گربه هایی که به صورت بالقوه میتوانند آلوده باشند و نزاع کنند، احتمال ابتلا به عفونت FIV را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
- اگر گربه ای به سرپرستی میگیرید مطمئن شوید عاری از عفونت است.
- به هر طریقی که میتوانید از نزاع گربه ها جلوگیری کنید.
- FIV در اکثر محیط ها بیش از چند ساعت زنده نمی ماند. با این حال، بهتر است از محلول رقیق سفید کننده خانگی رقیق شده استاده کنید و محیط را ضدعفونی کنید
- هر گربه یا بچه گربه جدید باید قبل از ورود به خانه در برابر سایر عوامل عفونی واکسینه شود.
توجه کنید که این بیماری هیچ درمان مستقیمی ندارد. به علاوه، سطح ایمنی را نیز کاهش میدهد. توصیه بر این است که علاوه بر رعایت موارد فوق الذکر برای افزایش سطح ایمنی از داروی تخصصی و طبیعی ایمونوپروپوفیت بهره ببرید. داروی ایمونوپروپوفیت به طور اختصاصی سبب تقویت ایمنی بدن از طریق تقویت ایمنی سلولی و ایمنی همورال شده و به دلیل دارای بودن اثرات ضد ویروسی به کوتاه شدن طول دوره بیماری و جلوگیری از انتشار ویروس به حیوانات دیگر می گردد.
برای اطلاعات بیشتر داروی ایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید.
برای خرید داروی ایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید.
انتقال ویروس نقص ایمنی یا ایدز گربه به انسان
اگرچه ویروس نقص ایمنی گربه شبیه ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) است اما یک ویروس بسیار تخصصی است که فقط گربه ها را آلوده می کند. در حال حاضر هیچ شواهدی مبنی بر اینکه FIV می تواند باعث عفونت یا ایجاد بیماری در انسان شود وجود ندارد. این دو ویروس با هم قرابت ندارند.
