استرس در گربه; علت تا درمان

علائم استرس در گربه ها

حیوانات هم مانند ما انسان ها در طول زندگی خود استرس های مختلفی را تجربه می کنند. استرس در گربه های خانگی بسیار رایج است. ولی برای ما به عنوان یک انسان درک اینکه گربه ها چه چیزی را استرس زا می دانند دشوار است. گربه‌ها موجودات پیچیده‌ای هستند که می‌توانند احساسات زیادی از جمله رضایت، ترس، بی‌حوصلگی و  شاید مهم‌ترین آنها  استرس را در طول زندگی خود تجربه کنند. در گربه ها پاسخ به استرس می تواند مضر باشد و به صورت تغییر در اشتها، وضعیت پوشش، عادات ادراری یا عملکرد دستگاه گوارش ظاهر شود. به همین دلیل برای صاحبان گربه مهم است که علائم استرس را در حیوانات خانگی خود تشخیص دهند تا به سرعت ریشه اصلی آن را برطرف کنند.

برخی از رایج ترین علائم استرس در گربه ها :

1. افزایش صداسازی:

 هنگامی که گربه ها استرس دارند، تمایل بیشتری به ایجاد صدا دارند. صداهایی که گربه تولید می کند، پیام های دقیقی در مورد وضعیت او می دهد. به این ترتیب، وقتی گربه استرس دارد، ممکن است صداهایی تولید کند که نشان دهنده ناراحتی است. این موارد عبارتند از:

• میو کردن مکرر (Frequent meowing)
• زوزه کشیدن (Yowling)
• هیس کردن  (Hissing)
• غرغر کردن (Growling)

میو و صدای زوزه ممکن است فریاد کمک باشد و گربه در تلاش است توجه شما را جلب کند. هیس کردن و غرغر صداهایی هستند که گربه ها به طور طبیعی وقتی احساس خطر می کنند تولید می کنند و این صداها به حیوانات دیگر هشدار می دهد که از آنها دوری کنند.

2. نظافت بیش از حد:

رفتارهای نظافتی باعث ترشح اندورفین در بدن گربه می شود که می تواند احساس رضایت و شادی را افزایش دهد. موقعیت های استرس زا ممکن است گربه ها را وادار به انجام این رفتارهای نظافتی کند تا احساس بهتری داشته باشند. اما آرایش بیش از حد می تواند منجر به تحریک بیشتر پوست و افزایش میل به لیسیدن شود.

 

3. ادرار کردن در خارج از جعبه خاک:

یکی از رایج‌ترین نشانه‌های استرس در گربه‌ها، ادرار کردن بیرون از جعبه خاک است. گربه‌ها معمولاً این کار را انجام می‌دهند، زیرا بوی ادرار خودشان برایشان آرامش‌بخش است و خاک بو را جذب می‌کند. گربه ها همچنین ممکن است روی سطوح عمودی ادرار خود را اسپری می کنند تا قلمرو خود را مشخص کنند. این رفتار علامت‌گذاری می‌تواند برای گربه‌ها هنگام استرس نیز آرامش‌بخش باشد. اما ادرار کردن خارج از جعبه خاک می تواند دلایل پزشکی مانند عفونت ادراری، سنگ یا کریستال در دستگاه ادراری، یا مشکلات کلیوی زمینه ای نیز داشته باشد.

 

4. پرخاشگری:

وقتی یک گربه در یک موقعیت استرس زا قرار می گیرد، ممکن است زمانی که احساس می کند امنیت او در خطر است، برای محافظت از خود به شدت حمله کند. علاوه بر غرغر کردن و هیس کردن پرخاشگری در گربه ها می تواند به صورت کمین کردن، با چنگال ربودن، خراشیدن و گاز گرفتن باشد. پرخاشگری نیز می‌تواند دلایل پزشکی مانند شرایط دردناکی مانند ورم مفاصل (Arthritis) یا بیماری‌های دندان داشته باشد.

 

5. پنهان شدن:

در حالی که برخی از گربه‌ها ممکن است در هنگام تهدید حمله کنند، گربه‌های دیگر ممکن است زمانی که احساس استرس و آسیب‌پذیری می‌کنند پنهان شوند. یک گربه ممکن است زمانی که فشار عاطفی و ذهنی را تجربه می کند با خودداری  از تعامل با سایر اعضای خانواده از خود محافظت کند. اگر گربه خود را مخفی می کند مزاحم  او نشوید، زیرا ممکن است استرس او را بدتر کند.

 

6. انرژی کم:

اگرچه طبیعی است که گربه ها ۱۶ تا ۲۰ ساعت در روز بخوابند، کاهش بیشتر در سطح فعالیت گربه ممکن است نشان دهنده احساس استرس باشد. رفتارهایی مانند پنهان شدن، افزایش خواب و سطح فعالیت پایین تر راهی برای گربه برای مقابله با استرس با دور کردن خود از یک موقعیت سخت  است، ممکن است گربه بیشتر بخوابد تا به بدنش کمک کند تا از این فشار فیزیکی بهبود یابد.

 

7. کاهش اشتها و مصرف آب

همراه با فعالیت کمتر، گربه ممکن است در هنگام استرس تمایلی به خوردن نداشته باشد. این به این دلیل است که کورتیزول (هورمون استرس) در بدن ترشح می شود که اشتهای او را سرکوب می کند و حتی ممکن است باعث تهوع شود و زمانی که بیشتر می خوابد، ممکن است انرژی کمتری برای خوردن و نوشیدن داشته باشد.

 

8. اسهال و استفراغ:

استرس می تواند منجر به التهاب در سیستم گوارش گربه شود و این مسئله باعث می شود که گربه شما در هنگام استرس دچار استفراغ و اسهال شود.

 

علت استرس گربه

گربه ها حیوانات اهلی هستند، بنابراین وقتی تغییر یا اختلال ناگهانی در قلمرو طبیعی آنها ایجاد شود، می تواند استرس زیادی ایجاد کند.

دلایل رایج استرس در گربه ها عبارتند از:

• درد

استرس گربه می تواند بدلیل درد های ناشی از آسیب یا بیماری های مزمن باشد. به عنوان مثال، گربه های مسن که به آرتریت مبتلا می شوند، ممکن است در کل بدن خود احساس ناراحتی کنند. این می تواند تحرک را مشکل کرده، چمباتمه زدن یا نظافت را دشوار کند، که باعث نامرتب شدن ظاهر حیوان می شود. اگر گربه درد دارد، ممکن است از لمس شدن توسط شما نیز پنهان شود یا از آن دوری کند.

• بیماری

هر چیزی از تب گرفته تا یبوست و کاهش عملکرد کلیه می‌تواند باعث شود که گربه احساس بدی داشته باشد و سطح استرس او را افزایش دهد. اگر بیش از یک گربه در خانه خود دارید، بیماری می تواند بر نحوه ارتباط گربه ها با یکدیگر تأثیر بگذارد. یک گربه بیمار می تواند استرس را در گربه های دیگر خانه افزایش دهد.

• جامعه پذیری ضعیف

بچه گربه هایی که به درستی اجتماعی نیستند، می توانند در مواجهه بامسائل جدید احساس ترس و استرس کنند.

• تغییرات شناختی

برخی از گربه‌ها در سنین بالا تغییرات شناختی مانند مشکلات حافظه را تجربه می‌کنند. تغییرات شیمیایی در مغز می تواند باعث رفتارهای وسواسی مانند زوزه کشیدن اغراق آمیز یا تکراری, نظافت بیش از حد؛ خوردن، جویدن یا مکیدن اشیا غیر خوراکی مانند پارچه؛ یا آسیب به خود مانند حمله به دم خود شوند. برخی از نژادها از جمله گربه های سیامی، برمه ای و حبشی، ممکن است در معرض خطر بیشتری از این رفتارها باشند.

• کاهش توانایی های حسی

با افزایش سن گربه، شنوایی، بینایی و بویایی او کاهش می یابد. این می تواند بر نحوه تعامل آنها با دنیای اطراف تأثیر بگذارد.

• چالش های زیست محیطی

تغییر در محیط معمول گربه – مانند مبلمانی که مرتب شده است, یک عضو جدید خانواده در خانه یا صداهای بلند می تواند باعث ایجاد استرس در گربه ها شود. گربه‌های مسن‌تر ممکن است نسبت به تغییرات خانه حساس‌تر باشند، زیرا توانایی آنها برای سازگاری با موقعیت‌های جدید در طول زمان کاهش می‌یابد.

• ترس از جدایی

برخی از گربه ها وقتی در خانه تنها می مانند، دچار استرس می شوند. این امر به ویژه در میان گربه هایی که به خانه بازگردانده شده اند یا سابقه رها شدن دارند شایع است.

درمان استرس گربه

اگر گربه علائم استرس را نشان می دهد، سعی کنید ریشه اصلی آن را شناسایی کنید. سعی کنید برای گربه خود پناهگاه های امن فرآهم کرده تا در هنگام پنهان شدن مزاحمتی برای او ایجاد نشود. برای او اسباب‌بازی‌ های مناسب، درختان گربه تهیه کنید. از تنبیه یا سرزنش او اجتناب کنید. درمان ها بسته به علت اصلی استرس متفاوت است. سه داروی رایج مورد برای درمان استرس-افسردگی گربه ها فلوکستین Fluoxetine (معروف به پروزاک)، آمی تریپتیلین(Amitriptyline) و کلومیپرامین (Clomipramine) هستند. فلوکستین یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین است و آمی تریپتیلین و کلومیپرامین ضد افسردگی های سه حلقه ای هستند. این داروها انسانی بوده و مصرف طولانی مدت آن ها ممکن است برای گربه شما مناسب نباشد. از این رو با توجه به اینکه پروسه درمان استرس ممکن است زمان بر و طولانی باشد انتخاب یک داروی مناسب ایمنی و مختص حیوانات توصیه می شود.

داروی ضد استرس گربه

محلول خوراکی آرام بخش و ضد استرس  نوروکالم یک داروی کاملا گیاهی بوده که حاوی عصاره گیاهان سنبل الطیب و بادرنجبویه است و مخصوص حیوانات خانگی فرموله شده است و به همین دلیل مصرف بلند مدت آن عوارضی را برای حیوان بدنبال ندارد. نوروکالم میتواند برای کاهش شدت انواع استرس در حیوانات خانگی مثل قبل و بعد از مراجعه به دامپزشک، قبل و بعد از شست و شو کوتاه کردن مو، قبل و بعد از انجام  واکسیناسیون،حمل و نقل، ناهنجاری های رفتاری مانند پرخاشگری و استرس ناشی از صداهای بلند و مواجه با شرایط جدید کاربرد داشته باشد. سنبل الطیب به دلیل داشتن برخی ترکیبات فعال مانند اسید والرنیک، فلاوانون ها، آلکالوئیدها و سسکوئیترپن در ریشه، دارای خواص  ضد اضطرابی، آرام بخشی و ضد اسپاسم است. بادرنجبویه یا گیاه ملیسا با داشتن ترکیبات مهم از جمله سیترونلال، سیترال، ژرانیول، لینالول، استات اوگنول، اسید فنولیک و فلدونوئید در کاهش درد و اضطراب و ایجاد آرامش موثر است.