کبد سگ و گربه ارگانی بسیار مهم با وظایف متعدد است و از آن جایی که قابلیت خودترمیمی و ذخیره ی عملکردی بالایی دارد معمولاً بیماری ها را برای مدت زیادی تحمل میکند. با این وجود، کبد به دلیل نقشی که در متابولیسم، سم زدایی و ذخیره ی ترکیبات مختلف دارد، در صورت درگیری با بیماری و اختلال در عملکرد دچار آسیب و ایراد شده و بر سایر بخش های بدن نیز تاثیر سوء میگذارد.
وظایف کبد در سگ و گربه
کبد “کارخانه بدن” نامیده می شود چرا که اندامی متابولیکی است که بسیاری از فرآیندهای شیمیایی لازم برای عملکرد طبیعی بدن را انجام می دهد یا کنترل می کند. بخشی از این وظایف عبارتند از:
- متابولیسم چربی، کربوهیدرات و پروتئین ها را برعهده دارد
- متابولیسم بسیاری از داروها را انجام میدهد
- ویتامین ها را ذخیره و متابولیزه می کند
- مواد معدنی، گلیکوژن و تری گلیسیرید را ذخیره می کند
- پروتئین های مورد نیاز برای عملکردهای مختلف بدن مانند لخته شدن خون را تولید می کند
- اسیدهای صفراوی مورد نیاز برای هضم مواد غذایی و چربی را تولید می کند
- محصولات دفعی تولید شده در بدن (مانند آمونیاک) یا مصرف شده توسط حیوان (مانند سموم) را دتوکس می کند.
- در تنظیم قند خون نقش دارد
- با به دام انداختن مهاجمان و خنثی کردن آنتی ژن آنها به عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
علائم بیماری های کبدی در سگ و گربه
به دلیل عملکردهای متنوع کبد، فرآیند ایجاد انواع بیماری ها می تواند از طرق مختلف بر کبد تأثیر بگذارد و سبب بروز طیف وسیعی از علائم بالینی بشود:
- از دست دادن اشتها
- استفراغ
- زخم معده
- اسهال
- تب
- بی حالی
- کوری موقت
- مشکلات انعقادی
- زردی
- آسیت
- ادرار بیش از حد و تشنگی (پلی اوری/پلی دیپسیا)
- آسیت (تورم یا اتساع قابل مشاهده شکم به دلیل تجمع مایعات)
- تغییر در اندازه کبد
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- علائم عصبی/ انسفالوپاتی هپاتیک (تشنج، خیره شدن به فضا، چرخیدن به دور خود)
و
- گاهی اوقات خونریزی گوارشی بخش عمده ی این علائم اند.
آسیت (شکل سمت راست) و زردی (شکل وسط و سمت چپ) ناشی از مشکلات کبدی
تشخیص بیماری های کبدی در سگ و گربه
- انواع آزمایشات خون می تواند به تشخیص بیماری های کبدی در گربه کمک کند.
- اشعه ایکس و سونوگرافی می تواند در تعیین اندازه ی کبد، ناهنجاری ها، سنگ های صفراوی و بیماری های کیسه صفرا نقش داشته باشد.
- از آسپیراسیون یا بیوپسی نیز میتوان برای اخذ نمونههایی برای کشت باکتری، آنالیز سلولی و بافتی، و در صورت لزوم، آنالیزهای سمشناسی استفاده کرد.
- سایر آزمایشهای غیررایج، مانند سینتیگرافی هستهای در برخی موارد برای شناسایی شانتهای پورتوسیستمیک و سایر ناهنجاریهای عروقی استفاده میشوند.
انواع بیماری های کبدی در سگ و گربه
بیماری های مختلفی وجود دارد که میتواند بر سلامت کبد تاثیر بگذارد. از جمله:
- نارسایی کبد
- لیپیدوزیز کبد
- بیماری های التهابی کبد
- مسمومیت ها
- شانت های پورتوسیستمیک
- بیماری های عفونی کبد
- سندروم هپاتوکاتینئوس
- ناهنجاری های درون ریز
- کیست های کبدی
- سرطان ها
- آمیلوئیدوز کبدی
و
- انواع بیماری های صفراوی
درمان بیماری های کبدی در سگ و گربه
در نارسایی های کبدی هر چه سریع تر متوجه بیماری شویم و درمان را آغاز کنیم احتمال بهبودی بیشتر است. در صورتی که بتوان علت زمینه ای را شناسایی کرد، دامپزشک شما درمان مختص آن را تجویز خواهد کرد.
اما اگر درگیری با بیماری کبدی مزمن یا در مراحل پایانی باشد یا این که بیماری به صورت حاد بروز کرده باشد اما هیچ علت زمینهای شناسایی نشود، درمان حمایتی برای کند کردن پیشرفت بیماری، به حداقل رساندن عوارض و فرصت دادن به کبد برای بازسازی و جبران اتخاذ میشود.
درمان حمایتی شامل تجویز مایعات، داروهای محافظت از کبد و رژیم غذایی خاص است. هپامارین از دسته ی داروهای محافظتی کبد و یک دارویی گیاهی حاوی عصاره سیلیمارین است که میتواند در بهبود وضع کبدی موثر باشد.
برای اطلاعات بیشتر محصول هپامارین اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول هپامارین اینجا کلیک کنید.
رژیم غذایی که معمولاً برای گربه های مبتلا به بیماری کبدی توصیه می شود، آسان هضم و دارای کالری بالایی است. در برخی از اختلالات کبدی نیاز به اصلاح چربی یا پروتئین جیره ی غذایی داریم. شاید بهتر است که وعده های غذایی به صورت کم حجم و مکرر تجویز شود. گربه هایی که از غذا می افتند با لوله ی معدی تغذیه میشوند.
در صورت کمبود ویتامین، با مشورت دامپزشک خود از مکمل ها استفاده کنید.