کلیه ها نقش مهمی در حفظ سلامت سگ و گربه ها ایفا می کنند. آنها در حذف مواد زاید از خون، تنظیم الکترولیت ها و فشار خون نقش دارند و هورمون های ضروری برای متابولیسم کلسیم و تولید گلبول های قرمز را می سازند. با این حال عوامل مختلفی مثل عفونت، مسمومیت و … می توانند باعث بیماری و آسیب کلیوی شوند. بیماری مزمن کلیوی (CKD) یکی از شایع ترین بیماری های کلیه در سگ و گربه ها می باشد. این بیماری بیشتر در سگ و گربه های پیر (به خصوص گربه ها) اتفاق می افتد و در طی آن به مرور زمان کلیه عملکرد خود را از دست می دهد.
بیماری مزمن کلیوی در سگ و گربه ها چیست؟
کلیه ها ظرفیت بالایی برای انجام وظایف خود دارند؛ به همین دلیل تا زمانیکه دو سوم (حدود ۷۰%) عملکرد کلیه از بین نرود، علائم بالینی دیده نمی شود. در بسیاری از موارد آسیب کلیوی برای ماه ها یا حتی سال ها قبل از اینکه علائم بیماری مشاهده شود، یعنی به صورت مزمن، وجود داشته است.
بیماری مزمن کلیوی که قبلا تحت عنوان نارسایی مزمن کلیوی هم شناخته می شد به معنی ناتوانی کلیه ها در تصفیه خون می باشد. در این بیماری کلیه ها به مرور زمان عملکرد خود را از دست می دهند. برخی افراد تصور می کنند که این مشکل به معنی ناتوانی کلیه ها در تولید ادرار و در نتیجه قطع ادرار می باشد که تصوری اشتباه است؛ حتی در بسیاری از موارد ادرار به مقدار زیادی تولید شده ولی خون به درستی از مواد زائد و سمی پاک نمی شود.
درجه بندی بیماری مزمن کلیوی در سگ و گربه ها به چه صورت است؟
بیماری مزمن کلیوی بر اساس ۴ معیار زیر به ۴ مرحله (stage) تقسیم بندی می شود:
- میزان کراتینین خون
- میزان دی متیل آرژنین متقارن خون (SDMA)
- اندازه گیری فشار خون
- میزان پروتئین ادرار
برای هر مرحله از بیماری درمان و مراقبت های خاصی لازم است و سگ یا گربه بر اساس پاسخ به درمان می تواند بین مرحله های مختلف بیماری جا به جا شود اما معمولا به مرور زمان و با بدتر شدن عملکرد کلیه، استیج بیماری کلیوی مزمن هم بیشتر می شود.
سگ و گربه های مبتلا به بیماری مزمن کلیوی چه علائم بالینی از خود بروز می دهند؟
- عطش و زیاد آب خوردن
- افزایش ادرار
- کاهش اشتها
- استفراغ
- بوی بد دهان
- بی حالی
چگونه می توان بیماری مزمن کلیوی را در سگ و گربه ها تشخیص داد؟
معمولا بررسی آزمایش ادرار و خون و اندازه گیری فشار خون می توانند به تشخیص بیماری کمک کنند. گاهی ممکن است دامپزشک از روش های دیگری مثل سونوگرافی شکم، کشت باکتریایی ادرار و یا تست های دیگری که برای ارزیابی بیماری هایی مثل لپتوسپیروز و لایم که کلیه را تحت تاثیر قرار می دهند، به کار می روند برای تشخیص استفاده کند.
چگونه می توان بیماری مزمن کلیوی را در سگ و گربه ها درمان کرد؟
پیشرفت در روش های تشخیصی، درجه بندی بیماری و روش های درمانی جدید طول عمر و کیفیت زندگی این سگ و گربه ها را بهبود بخشیده است.
اقداماتی مانند تغییر رژیم غذایی، در اختیار گذاشتن آب کافی برای حیوان، افزایش اشتها، کمک به کاهش فشار خون، پایین آوردن فسفر و … می توانند در درمان موثر باشند. به علاوه می توان از داروی کاملا گیاهی لاوارن برای درمان این حیوانات استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره گیاهانی نظیر گزنه بوده و منجر به تقویت و بهبود عملکرد کلیه می گردد.
