وظایف اصلی سیستم قلبی عروقی در سگ و گربه ها حفظ فشار خون، برون ده قلب و فشار سیاهرگی یا مویرگی در حد طبیعی است. نارسایی قلبی به معنای عدم توانایی قلب در انجام این وظایف اصلی است که به دنبال بیماری های قلبی شدید یا مزمن اتفاق می افتد. در نارسایی قلبی، قدرت انقباض عضله قلب کاهش می یابد؛ در نتیجه قلب نمی تواند به خوبی خون را به سایر قسمت های بدن پمپ کند. بنابراین در این بیماری همه ارگان های بدن تحت تاثیر قرار می گیرند.
گردش خون در قلب به چه صورت است؟
در حالت عادی خون از قسمت های مختلف بدن جمع شده و وارد دهلیز و بطن راست قلب می شود. سپس بطن راست خون را به ریه ها پمپ می کند تا اکسیژن دار شود. در ادامه، خون روشن حاوی اکسیژن از ریه وارد دهلیز و بطن چپ شده و از آنجا به سرتاسر بدن پمپاژ می شود.
نارسایی احتقانی قلب چیست؟
در نارسایی احتقانی قلب که به دنبال بیماری های قلبی شدید رخ می دهد، مایعات در بدن سگ و گربه محبوس می شوند. بسته به اینکه کدام سمت قلب درگیر نارسایی شده باشد، مایعات در قسمت های خاصی از بدن تجمع پیدا می کنند. برای مثال در صورت درگیری دهلیز و بطن چپ قلب معمولا مایعات در ریه ها و در صورت نارسایی دهلیز یا بطن راست قلب، در محوطه شکمی یا قفسه سینه جمع می شوند.
بیماری های دریچه ای در سگ ها و کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک در گربه ها از شایع ترین علل نارسایی احتقانی قلب در آنها محسوب می شوند.
نارسایی احتقانی قلب راست و چپ چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
در نارسایی قلب راست، خون به داخل سیاهرگ هایی که خون را از سرتاسر بدن به قلب برمی گردانند، پس زده می شود. در حقیقت هنگامی که بطن راست منقبض می شود تا خون را وارد ریه کند، خون برعکس از دریچه سه لتی (دریچه بین دهلیز و بطن راست) عبور کرده و وارد دهلیز راست و از آنجا هم وارد سیاهرگ ها می شود و به گردش خون عمومی بدن بر می گردد. در این حالت فشار خون سیاهرگی افزایش پیدا می کند و به منظور کاهش فشار، مقداری مایعات از رگ وارد محیط اطراف از جمله محوطه شکمی (آسیت) یا دست و پاها می شود.
در نارسایی قلب چپ نیز با انقباض بطن چپ، خون از دریچه دولتی یا میترال (دریچه بین دهلیز و بطن چپ) عبور کرده و وارد دهلیز چپ و سپس سیاهرگ هایی که خون را از ریه بر می گردانند، می شود. در این حالت نیز مایعات اضافی وارد بافت ریه (ادم ریه) می شوند که منجر به سختی تنفس و کاهش انرژی به دلیل پایین آمدن توانایی ریه در تبادل اکسیژن می شود.
چه مشکلاتی منجر به نارسایی احتقانی قلب می شوند؟
- مشکلات دریچه های قلب که جریان یکطرفه خون را مختل می کنند
- کاهش قدرت انقباض قلب
- انسداد جریان خون
- ریتم غیر طبیعی قلب که جلوی پمپاژ موثر خون را می گیرد
- فشار خون بالا که منجر به افزایش بار قلب می شود
نارسایی قلبی در سگ و گربه ها چه علائمی دارد؟
- مشکل در تنفس
- افزایش در تعداد نفس کشیدن (بیش از ۴۰ نفس در دقیقه)
- عدم تحمل ورزش
- ضعف و بی حالی
- بی اشتهایی
- از حال رفتن
- بزرگ شدن و برآمدگی شکم
- سرد بودن پنجه ها یا گوش ها به دلیل کاهش خون رسانی به آنها
چگونه می توان نارسایی قلبی در سگ و گربه ها را تشخیص داد؟
- گوش دادن به قلب با گوشی پزشکی
- رادیولوژی قفسه سینه
- نوار قلب
- اکوکاردیوگرافی
نارسایی قلبی در سگ و گربه ها چگونه درمان می شود؟
برای درمان نارسایی قلبی، پس از اینکه علت ایجاد آن شناسایی شد، می توان از داروهای قلبی – عروقی مختلف استفاده کرد. هم چنین یکسری درمان های حمایتی مثل استفاده از رژیم غذایی مغذی با کالری کافی و سدیم پایین، اکسیژن تراپی در صورت ادم ریوی و مشکل در تنفس و … هم می توانند کمک کننده باشند. استفاده از داروهای مدر (ادرارآور) نیز می تواند در دفع مایعات اضافی و برطرف کردن ادم و آسیت موثر باشد. برای این منظور می توان از داروی کاملا گیاهی لاوارن استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره گیاه گزنه بوده و منجر به افزایش حجم و جریان ادرار می شود و از این طریق مایعات اضافی جمع شده در محوطه شکمی، ریه و … را دفع می کند.
