آنتریت نکروتیک و کنترل آن در طیور

آنتریت نکروتیک (Necrotic enteritis) یا تورم روده یکی از زیان بار ترین بیماری های صنعت طیور در جهان است و سالانه حدود ۴۰% از گله های طیور گوشتی را درگیر می کند و درگیری فرم بالینی این بیماری باعث مرگ ۵۰ درصدی طیور می شود و خسارت ناشی از آن سالانه حدود ۵ الی ۶ میلیارد دلار براورد شده است.

آنتریت نکروتیک اغلب در طیور گوشتی ۲ تا ۵ هفته ­ای پرورش یافته در بستر نمود پیدا می کند اما طیور تخم گذار هم می توانند به این بیماری مبتلا شوند.

آنتریت نکروتیک بواسطه تکثیر بیش از حد باکتری کلستریدیوم پرفرنژنس (Clostridium perfringens) که یکی از باکتری های فلور طبیعی دستگاه گوارش است بوجود می­آید. اسپور این باکتری نسبت به انواع ضدعفونی کننده­ ها، حرارت و اشعه UV مقاوم بوده و در سرتاسر مرغداری­ ها یافت می شود.

آنتریت نکروتیک از طریق تولید توکسین توسط کلستریدیوم پرفرنژنس تیپ A و به میزان کمتری تیپ C رخ می دهد.

در اغلب موارد این باکتری بدون خاصیت بیماری زایی در محیط روده حضور داشته و در صورت وجود فاکتورهای مستعدکننده، این باکتری بیماری زا شده، تولید توکسین کرده و علائم بیماری را بوجود می آورد.

نشانه ها و علائم بیماری

در شیوع فرم حاد علائم بالینی خاصی دیده نمی شود و مرگ به سرعت اتفاق می افتد. در فرم تحت حاد افسردگی شدید، اسهال، دهیدراتاسیون، کاهش مصرف غذا و ژولیدگی پرها مشاهده می شود. همچنین ممکن است تنها کاهش تولید مشاهده شود.

در کالبدگشایی تورم روده های کوچک با گاز مشاهده می شود. ضایعات روده­ ها بیشتر در ژوژنوم و ایلئوم شایع است. همچنین در مخاط روده لایه­ ای از سلول­ های اپیتلیال دژنره شده، گلبول های قرمز، ماکروفاژ، لنفوسیت و باکتری یافت می شود. وقتی لاشه باز می شود بنظر می رسد مبتلا به کوکسیدیوز است اما روده ­ها پر از گاز است و مایعی قهوه ­ای رنگ با بوی بد در آن است. در ابتدای بیماری، روده ها ممکن است حاوی زخم و یا نقاط زرد رنگ در سطح باشند. با پیشرفت بیماری سطح روده ممکن است یکدست قهوه ­ای یا زرد رنگ شود که به اصطلاح حوله ترکی معروف است.

فاکتورهای مستعد کننده

فاکتورهای متعددی مانند غذای آلوده به مایکوتوکسین، کوکسیدیوز، ضعف سیستم ایمنی، کاهش هضم آمینواسیدها، کاهش جذب مواد مغذی و … می توانند تکثیر باکتری را افزایش دهند.

• تغذیه

رژیم غذایی نقش بسزایی در وقوع آنتریت نکروتیک در طیور گوشتی دارد. پروتئین­ های غیر قابل هضم مانند پروتئین­ های حیوانی قابلیت هضم و جذب در قسمت های فوقانی دستگاه گوارش را ندارند. تخمیر این پروتئین­ ها در قسمت تحتانی دستگاه گوارش باعث تولید مواردی مانند آمین و آمونیوم شده و با افزایش pH روده باعث رشد و تکثیر باکتری­ های بیماری زا می شوند.

• کوکسیدیوز و آنتریت نکروتیک

یکی از عوامل مهم مستعد کننده ابتلا به آنتریت نکروتیک، کوکسیدیوز می باشد. عفونت کوکسیدیوز می تواند از طریق شیوع آلودگی با تک یاخته آیمریا و یا مواجهه با واکسن زنده کوکسیدیوز رخ دهد و باعث آسیب به اپیتلیوم روده و نشت پروتئین های پلاسما به لومن روده شده که کلستریدیوم پرفرنژنس می تواند برای تکثیر خود و تولید توکسین از آن استفاده کند. با کنترل کوکسیدیوز و کاهش دفع اووسیست می توان از وقوع آنتریت نکروتیک جلوگیری کرد.

پیشگیری و درمان

استراتژی هایی مانند درمان­ با آنتی بیوتیک­ های تجاری، محدودیت دسترسی باکتری به پروتئین، تجویز پروبیوتیک، کنترل کوکسیدیوز و مدیریت­ های بهداشت و تغذیه برای کنترل و درمان آنتریت نکروتیک بکار می رود.

برای پیشگیری از کوکسیدیوز می توان از محصول کاملا گیاهی کوکسی فیت استفاده کرد. این ترکیب پودر مخلوط در خوراک بوده و حاوی عصاره گیاه ­های آرتمیزیا آنوآ، جفت بلوط و سیر می باشد. کوکسی فیت با قابلیت مهار اسپورولاسیون و کاهش دفع اووسیست از رشد انگل­ ها جلوگیری کرده و باعث پیشگیری و درمان کوکسیدیوز می شود. علاوه بر آن، این ترکیب با خاصیت ضد میکروبی که دارد پروتئین­ها را از دسترس باکتری­های بیماری زا خارج می کند و از بروز بیماری آنتریت نکروتیک جلوگیری می کند. همچنین باعث حفظ فلور طبیعی دستگاه گوارش می شود.

برای اطلاعات بیشتر ضد کوکسیدیوز کوکسی فیت اینجا را کلیک کنید و برای خرید محصول از این قسمت اقدام کنید.

همان طور که ذکر شد یکی از راه­های کنترل بیماری آنتریت نکروتیک استفاده از پروبیوتیک ها می­باشد. از این رو می توان از ترکیبات سین بیوفیت پی و MLC که علاوه بر پروبیوتیک حاوی پری بیوتیک هم می باشند استفاده کرد. بلافاصله بعد از هچ شدن جوجه­ها زمان بسیار حساسی برای توسعه دستگاه گوارش می باشد. استفاده از ترکیبات پروبیوتیک در هچری و زمان انتقال آن­ها به مرغداری می تواند به کلونیزه شدن باکتری های مفید قبل از مواجهه با باکتری های بیماری زا کمک کند و از دستگاه گوارش در مقابل عفونت ها محافظت کند.

برای اطلاعات بیشتر سین بیوتیک MLC اینجا را کلیک کنید و برای خرید محصول از این قسمت اقدام کنید.

برای اطلاعات بیشتر سین بیوفیت پی اینجا را کلیک کنید و برای خرید محصول از این قسمت اقدام کنید.